Πώς νίκησα την κατάθλιψη: 7 πρακτικοί τρόποι

Έναν χρόνο πριν, βρέθηκα εγκλωβισμένη μέσα στην σκοτεινή τρύπα που ονομάζουμε κατάθλιψη: η ζωή μου δεν είχε νόημα, τίποτε δεν με άγγιζε, δεν ήθελα να βλέπω άνθρωπο, η θλίψη βάραινε πάνω μου σαν ένα σακίδιο που κουβαλούσα 24 ώρες το 24ωρο, κοιμόμουν λίγο και άστατα, ένιωθα μονίμως εξαντλημένη. Εκείνη την περίοδο δεν είχα ιδέα ότι περνούσα κατάθλιψη. Πίστευα ότι η κατάθλιψη είναι δείγμα αδύναμης ιδιοσυγκρασίας και συγχρόνως μία πολυτέλεια του σύγχρονου δυτικού τρόπου ζωής. 

Στην πραγματικότητα, όλα όσα βίωνα ήταν ήταν αποτέλεσμα ελλιπούς προετοιμασίας: ο χειμώνας στην ζωή μου είχε έρθει κι εγώ, σαν τον τζίτζικα του μύθου, δεν είχα τα εφόδια να τον αντιμετωπίσω. 

Ναι μεν είχα φροντίσει να τικάρω όλα τα σωστά κουτάκια (σπουδές, καριέρα, γάμος, σπίτι, ταξίδια), αλλά απέφευγα "τα μεγάλα ναι και τα μεγάλα όχι" της ζωής. Εξακολουθούσα να θάβω κάτω από το χαλί τους φόβους και τις υπαρξιακές αγωνίες μου. Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος των 30 μου χρόνων με την προσδοκία ότι θα συνεχίσω να ξεγλιστρώ από την ζωή αλώβητη, χωρίς ποτέ να με αγγίζει πραγματικά τίποτε, χωρίς να αλλάζω. Και, κυρίως, χωρίς να νιώθω -τον πόνο, την χαρά, την απώλεια.  Θα μπορούσα να έχω προετοιμαστεί όταν ήταν καλοκαίρι, όμως τώρα ήμουν στην καρδιά του χειμώνα κι έπρεπε να παλέψω να σώσω την ζωή μου. Γιατί αυτό έκανα στην πραγματικότητα: με ρουφούσε το σκοτάδι, βούλιαζα, πνιγόμουν και πάσχιζα να βγω στην επιφάνεια. Να πάρω μία ακόμη ανάσα, κι άλλη μία, κι έπειτα άλλη μία. Αφού έβγαλα το κεφάλι μου από το νερό, εστίασα στο να επιπλεύσω. Σε δεύτερο χρόνο θα σκεφτόμουν προς τα που ήθελα να κολυμπήσω και, για να είμαι ειλικρινής, ακόμη ψάχνω τον προορισμό που θα νοηματοδοτήσει την ζωή μου. 

Προς το παρόν απολαμβάνω το κολύμπι και τον ήλιο στο πρόσωπό μου. 

Θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες από τις τεχνικές που μου φάνηκαν χρήσιμες στον αγώνα μου να ξεπεράσω την κατάθλιψη και να βγω στο φως. Όταν το τραύμα είναι συναισθηματικό - ψυχικό, όταν νοσεί η ψυχή μας, τότε οι παρακάτω τεχνικές μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο, όσο χρειάζεται για να πάρουμε μία ανάσα, να ανασυνταχθούμε και να μαζέψουμε δυνάμεις για να ασχοληθούμε με τις βαθύτερες αιτίες. Ελπίζω να βοηθήσουν κάποιον που, όπως εγώ, βρέθηκε στην καρδιά του χειμώνα απροετοίμαστος. 

1. Έκανα μικρές αλλαγές. 

Ξέρω πως είναι να ξυπνάς κουρασμένος, να μην έχεις ενέργεια να σηκωθείς από το κρεβάτι: η παραμικρή δραστηριότητα να σου φαίνεται βουνό. Κι όμως, ακόμη και η πιο ψηλή κορυφή μπορεί να κατακτηθεί απλά βάζοντας το ένα πόδι μπροστά από το άλλο, βήμα-βήμα. Ξεκίνησα ξυπνώντας νωρίτερα το πρωί. Έφτιαχνα καφέ και άκουγα τα πουλιά που ξυπνούσαν. Αγόρασα ένα καινούριο χαρμάνι καφέ και μία στυλάτη κούπα. Δοκίμασα μία νέα συνταγή. Μεγάλωσα τις βόλτες μου με το σκύλο κι αρχίσαμε να πηγαίνουμε σε ένα κοντινό πάρκο όπου μπορούσα να μυρίζω τα πεύκα και το χώμα. Αγόρασα μερικά ωραία βιβλία. Ανακάλυψα τα καφέ της περιοχής μου και πήγαινα εκεί μαζί με το βιβλίο μου. Πήγα σινεμά με μία φίλη (ιδανική έξοδος, δεν χρειάζεται να μιλάς). Πήρα καινούρια φυτά για την βεράντα και αφιέρωνα καθημερινά μερικά λεπτά στην περιποίησή τους. Άρχισα να κάνω μία ώρα γιόγκα κάθε Παρασκευή. Άδειασα την ντουλάπα μου από όλα τα ρούχα που δεν φορούσα και ούτε πρόκειται να φορέσω. 

Αυτές οι φαινομενικά μικρές αλλαγές μου έδωσαν τον χώρο που χρειαζόμουν για να αποσυμπιεστώ, να πάρω μία ανάσα από την μιζέρια.  Μου προσέφεραν, επίσης, κάτι ακόμη πιο σημαντικό: φόρα για να συνεχίσω. Κάθε μία από αυτές τις αλλαγές δεν ήταν τίποτε το σπουδαίο από μόνη της, ιδωμένες όμως συνολικά, η μία μαζί με την άλλη, συνέθεταν εν τέλει έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο ζωής, ξεκινώντας μία χιονοστιβάδα από όλο μεγαλύτερες και πιο μόνιμες αλλαγές. 

2. Άρχισα να επιμελούμαι την εξωτερική μου εμφάνιση

Εκείνη την περίοδο δεν με ενδιέφερε καθόλου τι φορούσα. Τα μαλλιά μου ήταν μονίμως πιασμένα σε έναν λαδωμένο κότσο κι είχα τσακωθεί με το ξυράφι, την οδοντόβουρτσα και το σαπούνι. Αλήθεια, με το ζόρι φρόντιζα τα στοιχειώδη της προσωπικής μου υγιεινής. Για μακιγιαζ ούτε λόγος. Συν τοις άλλοις, είχα παχύνει -κάτι που με έκανε να νιώθω ακόμη πιο άσχημα, ακόμη πιο άσχημη. 

Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνο το βράδυ που γδυνόμουν για ύπνο, όταν πέρασε από δίπλα μου ο σύζυγός μου χωρίς να ρίξει ούτε μία ματιά στο γυμνό σώμα μου, λες και προσπερνούσε ένα κομοδίνο. Ένιωσα συγκλονισμένη. Το άλλο πρωί, καθώς ντυνόμουν, παρατηρούσα τον εαυτό μου στον καθρέφτη και δεν αναγνώριζα την στρουμπουλή γυναικούλα με τα μαραμένα μάγουλα, τις σακούλες κάτω από τα σβησμένα μάτια και τα μαλλιά που πετάγονταν προς όλες τις κατευθύνσεις. Έδειχνα γριά. "Δεν είμαι εγώ αυτή!", σκέφτηκα. Συνειδητοποίησα ότι το "έξω μου" δεν ταίριαζε καθόλου με το "μέσα μου". Την ίδια στιγμή πήρα την απόφαση να δουλέψω ώστε μία ημέρα να κοιτάξω το είδωλό μου υπερήφανη για όλα αυτά που συμβολίζει -την υγεία, την ευεξία, την δύναμη, την ζωντάνια, τις επιλογές μου. 

Και πάλι ξεκίνησα με μικρά βήματα. Την μία ημέρα έκοψα τα μαλλιά μου, την επομένη έφτιαξα τα νύχια μου κι έκανα αποτρίχωση, την παράλλη απολέπιση και ενυδατική μάσκα στο πρόσωπο. Πήρα ένα καινούριο κραγιόν. Γέμισα την κουζίνα με πολύχρωμα φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, βρώμη και κινόα. Τσιμπολογούσα αγγούρια και καρότα για σνακ αντί για κουλουράκια. Άρχισα να λέω συχνότερα όχι στα γλυκά που με κερνούσαν. Δοκίμασα να ξεκινώ την ημέρα μου με πράσινο τσάι και διατάσεις, κάτι που με έκανε να νιώθω περισσότερη ευεξία και διαύγεια στην αρχή της ημέρας μου. Σύντομα, οι διατάσεις έγιναν δεκάλεπτη πρωινή γυμναστική, το δεκάλεπτο εικοσάλεπτο και οι ασκήσεις πιο έντονες. 

Οι αλλαγές στην εξωτερική μου εμφάνιση έγιναν ορατές πολύ γρήγορα κι αυτό μου έδωσε κίνητρο να προχωρήσω μακρύτερα και βαθύτερα  Έχτισα πίστη στην ικανότητά μου να βελτιώσω την ζωή μου. Σταδιακά, ένιωθα όλο και πιο έντονα ότι αξίζει να σταθεί το βλέμμα κάποιου επάνω μου και όσο καλύτερα ένιωθα μέσα στο σώμα μου, τόσο καλύτερα ένιωθα γενικότερα. Γι' αυτό μην ακούτε όσους υποστηρίζουν ότι η εξωτερική εμφάνιση δεν μετράει: 

Το έξω επηρεάζει το μέσα όσο και το μέσα το έξω. 

3. Προσέφερα θρέψη στο σώμα μου

Κάποιοι άνθρωποι χάνουν εντελώς την όρεξή τους όταν έχουν κατάθλιψη, εγώ αντιθέτως προσπαθούσα μέσα από το φαγητό να προσφέρω μία αναλαμπή χαράς στον εαυτό μου. Η πρόσκαιρη διέγερση των γευστικών μου καλύκων αργά και σταθερά οδήγησε σε αύξηση βάρους. Για μένα ήταν σπουδαία κατάκτηση ο περιορισμός των μερίδων και η απάρνηση αγαπημένων τροφών, αλλά συγχρόνως και πρόκληση να μετατρέπω σε νόστιμα πιάτα υγιεινές πρώτες ύλες. Όμως ο έλεγχος του τι έτρωγα -ο έλεγχος του εαυτού μου κατ' ουσίαν- μου χάριζε την ψευδαίσθηση ότι ελέγχω την ζωή μου, έστω και σε αυτό το μικρό κομμάτι της. Επιπλέον, ένιωθα πιο ανάλαφρη και είχα περισσότερη ενέργεια μέσα στην ημέρα. 

Γιατί λοιπόν δεν δοκιμάζετε να τρώτε μικρά και πιο συχνά γεύματα από φρέσκες, θρεπτικές τροφές; Δεν χρειάζεται καν να μαγειρεύετε κάτι ιδιαίτερο για εσάς απ' ό,τι στην υπόλοιπη οικογένειά σας, απλά να περιορίσετε την ποσότητα και να αντικαταστήσετε τα μπισκότα, τα κέικ και το ψωμί με λαχανικά, φρούτα και ξηρούς καρπούς. Εδώ που τα λέμε, δεν χρειάζεται καν καν να μαγειρεύετε: μία σαλάτα με ποικιλία λαχανικών και τόνο σε κονσέρβα ή ένα καρότο με ταχίνι ή μερικά φρέσκα φρούτα εποχής είναι μερικές πολύ καλές εναλλακτικές. 

Φυσικά, η μείωση ή η διακοπή του καπνίσματος, του καφέ και του αλκοόλ βοηθούν αναμφίβολα στην αντιμετώπιση του στρες και στην αύξηση της ευεξίας. Δεν είναι ανάγκη να γίνει "μαχαίρι". Μπορείτε να ξεκινήσετε με ένα τσιγάρο λιγότερο (μία φίλη μου έτρωγε ένα καρότο όποτε ήθελε να καπνίσει 😊), με ένα φλιτζάνι αρωματικό τσάι αντί για έναν επιπλέον εσπρέσο, ένα ποτήρι κόκκινο κρασί ή  ανθρακούχο νερό με χυμό φρούτων αντί για σκληρά ποτά. 

[Εξυπακούεται ότι αν αντιμετωπίζετε πρόβλημα με εξαρτήσεις, όλες αυτές οι ιδέες μπορεί να βοηθήσουν υποστηρικτικά στον δρόμο της απεξάρτησης, χρειάζεται όμως να αποταθείτε σε έναν ειδικό ή σε μία ομάδα για πιο εξειδικευμένη καθοδήγηση].

Καταλαβαίνω πόσο πιο εύκολο είναι να παραγγείλετε απ' έξω, να φάτε μία ακόμη σοκολάτα ή να μην φάτε καθόλου και να καπνίσετε 5 τσιγάρα ή ένα πακέτο. Το ξέρω, έχω βρεθεί σε αυτήν την θέση. Σκεφτείτε όμως ότι όσο λιγότερο φορτώνετε με τοξίνες τον οργανισμό σας, τόσο περισσότερη δύναμη θα έχει για να αφιερώσει στην μάχη με τους δαίμονες της λύπης. Καθώς το σάκχαρο του αίματος σταθεροποιείται, η ενέργειά σας θα αρχίσει να επανέρχεται, η πείνα θα μειωθεί, η διάθεσή σας θα είναι κι αυτή πιο ισορροπημένη. Με την επιλογή  που κάνετε αυτήν την στιγμή, αυτομάτως διευκολύνετε την αμέσως επόμενη επιλογή σας  και συγχρόνως νιώθετε κυρίαρχοι του εαυτού σας.

4. Ένα πράγμα που προσφέρει χαρά

Αποφασισμένη να κάνω έστω και ένα πράγμα καθημερινά που να με κάνει να νιώθω όμορφα, σοκαρίστηκα όταν δεν μπορούσα να σκεφτώ ούτε ένα. Δεν υπήρχε τίποτε που να μου προξενούσε χαρά. 

Πότε σταμάτησα να θέλω; Ήθελα ποτέ κάτι για μένα, απλά και μόνο για την ευχαρίστηση καθ' εαυτήν;

Στην πορεία ανακάλυψα ότι απολάμβανα την μοναξιά νωρίς το πρωί. Ο ήλιος που πρόβαλε κατακόκκινος πάνω από τα σπίτια με γέμιζε έκσταση καθώς έτρεχα μέσα στην πρωινή ησυχία. Ανακάλυψα ότι μου άρεσαν τα ψώνια στο super market και την λαϊκή -ήταν μία ευκαιρία να φροντίσω τον εαυτό μου και τους αγαπημένους μου επιλέγοντας ότι καλύτερο μπορούσε να αγοράσει το πορτοφόλι μου. Μία-δύο φορές, γέμισα την μπανιέρα με αχνιστό νερό, άναψα κεριά κι έβαλα πιάνο να παίζει στο YouTube, ενώ βούλιαζα μέσα στην σαπουνάδα με ένα ποτήρι κόκκινο κρασί στο χέρι. Ξεκίνησα μαθήματα παραδοσιακών χορών σε έναν τοπικό σύλλογο, κάτι που ήθελα πολλά χρόνια να κάνω και όλο το ανέβαλλα. Δοκίμασα παραλλαγές αγαπημένων συνταγών. Άρχισα να βλέπω τα φυτά μου να βγάζουν νέα φύλλα και λουλούδια, σε ανταμοιβή για όλη την περιποίηση. 

Αυτές οι μικρές οάσεις χαράς, τα μεγάλα μικρά πράγματα, λειτουργούν σαν πνοές αέρα που ανασηκώνουν το πέπλο της λύπης. Μας επιτρέπουν να αντιληφθούμε -έστω για λίγο- ότι το σκοτάδι δεν είναι παντοτινό, ότι υπάρχει φως αρκεί να του επιτρέψουμε να τρυπώσει στην ζωή μας. 

Προτείνω πριν πέσετε για ύπνο απόψε να γράψετε τουλάχιστον ένα πράγμα που θα σας κάνει να ανυπομονείτε να ξυπνήσετε το επόμενο πρωί, όσο μικρό κι αν είναι αυτό: από μία νέα ποικιλία καφέ ή ένα ξεχωριστό πρωινό, μία βόλτα, μία κοντινή εκδρομή, μία περιποίηση μασάζ ή προσώπου, μία κωμωδία με σπιτικά βουτυρένια pop corn στον καναπέ κ.α. Να το προγραμματίσετε μαζί με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις σας και να το κάνετε. Κι ύστερα να επαναλάβετε την ίδια διαδικασία αύριο το βράδυ και κάθε βράδυ μέχρι που να μην σας είναι πια τόσο δύσκολο να βρείτε το χαμόγελο απ' όπου κι αν προσφέρεται.

5. Βελτίωσα τον ύπνο μου

Ένα από τα πρώτα και ίσως τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα των ψυχικών διαταραχών είναι η κακή ποιότητα και η μειωμένη ποσότητα ύπνου. Σαν το αυγό του Κολόμβου, οι νευρολογικές και χημικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλό μας επηρεάζουν τον ύπνο μας κι ο ύπνος μας με την σειρά του επηρεάζει όλες αυτές τις διεργασίες. Αν, όπως κι εγώ, μένετε ξάγρυπνοι ως αργά τη νύχτα στριφογυρίζοντας στο κρεβάτι, αν ξυπνάτε συχνά, αν κοιμάστε πολλές ώρες και παρ' όλα αυτά δεν ξυπνάτε ξεκούραστοι, τότε ίσως να σας βοηθήσουν κάποιες τεχνικές που δοκίμασα. 

• Ξαπλώστε στο κρεβάτι νωρίτερα από την συνηθισμένη σας ώρα. Δεν μπορώ να τονίσω αρκετά πόσο ουσιώδες είναι αυτό το πρώτο βήμα. Ακόμη κι ένα τέταρτο νωρίτερα είναι μία καλή αρχή.
• Αν τρέμετε κι εσείς, όπως εγώ, την ώρα και τη στιγμή που θα κοιτάτε το σκοτάδι με τα μάτια ορθάνοιχτα με τους δείκτες του ρολογιού να κινούνται βασανιστικά αργά, επιχειρήστε να κάνετε την μετάβαση στο κρεβάτι πιο ευχάριστη. Μερικά λεπτά γιόγκα και διατάσεων, ένα φλιτζάνι τσάι κι ένα καλό βιβλίο, μία ευωδιαστή κρέμα σώματος, λίγες γραμμές σε ένα σημειωματάριο για την ημέρα που πέρασε και την ημέρα που θα έρθει, ίσως και ένα μασάζ από τον σύντροφό σας, ακόμη και σεξ αν μπορείτε να βρείτε την διάθεση, όλα αυτά είναι πολύ αποτελεσματικά μηνύματα προς τον εγκέφαλό μας ότι ήρθε η ώρα να χαλαρώσει. 
• Τουλάχιστον μία ώρα από το χρονικό σημείο που έχετε αποφασίσει να πέσετε για ύπνο, χαμηλώστε τον φωτισμό και αποφύγετε την χρήση ηλεκτρονικών συσκευών. Η τηλεόραση και οι οθόνες των κινητών τηλεφώνων εκπέμπουν μπλε φως που ξυπνάει τον εγκέφαλο και αποσυντονίζουν το βιολογικό μας ρολόι. Αν έχετε την δυνατότητα, αλλάξτε τους λαμπτήρες με θερμού φωτός και εγκαταστήστε φίλτρο στον υπολογιστή και στην οθόνη του κινητού σας. 
• Ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας για τα συμπληρώματα μελατονίνης και βαλεριάνας. 
• Καλό είναι να αποφεύγετε την κατανάλωση καφεΐνης το απόγευμα και να προτιμάτε ένα ελαφρύ βραδινό. Προσωπικά, όταν καταναλώνω αλκοόλ ή ζάχαρη το βράδυ νιώθω υπερδιέγερση ακόμη κι αν νυστάζω υπερβολικά.
• Δοκιμάστε μερικές συνεδρίες βελονισμού, πριν καταφύγετε σε φαρμακευτικές λύσεις. 
• Κοιμηθείτε ένα εικοσάλεπτο το μεσημέρι, αν η καθημερινότητά σας το επιτρέπει: ακούγεται ίσως παράδοξο, αλλά ο μεσημεριανός ύπνος με βοήθησε να έχω περισσότερη ενέργεια το απόγευμα για να κάνω πράγματα που με κούραζαν κι έτσι άρχιζα να νυστάζω νωρίτερα.
• Εκτεθείτε σε άφθονο φυσικό φως κατά την διάρκεια της ημέρας και ξαπλώστε σε σκοτεινό χώρο τη νύχτα. Αν θέλετε να έχετε κάποιο φωτάκι νυκτός, οι μάσκες ύπνου είναι μία εύκολη λύση κι επιπλέον, αν το κάνετε συνήθεια, λειτουργεί σαν σήμα στον εγκέφαλο ότι είναι ώρα για ύπνο.

6. Καθημερινή σωματική δραστηριότητα

Πρώτη απ' όλους θα ομολογήσω ότι με το ζόρι σηκωνόμουν από το κρεβάτι το πρωί. Συχνά, όταν έφευγε ο σύζυγός μου για την δουλειά έπεφτα πίσω στο κρεβάτι, πολύ κουρασμένη για να κάνω το οτιδήποτε. Ένιωθα μία μόνιμη εξάντληση -καθόλου περίεργο αφού κουβαλούσα στην πλάτη μου όλη αυτήν την θλίψη σε μόνιμη βάση. Κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι είχα μπει σε έναν φαύλο κύκλο: όσο λιγότερη ενέργεια ξόδευα, τόση λιγότερη ενέργεια υπήρχε διαθέσιμη για να ξοδέψω. Ο μεταβολισμός μου σερνόταν στα πατώματα κι οι πιο απλές δραστηριότητες με εξαντλούσαν. 

Αν αναγνωρίζετε τον εαυτό σας στις παραπάνω γραμμές, σας έχω μερικές προτάσεις που λειτούργησαν για εμένα.

• Μία καλή όσο και ανώδυνη αρχή είναι λίγες διατάσεις στο κρεβάτι πριν σηκωθείτε. Πολύ γρήγορα θα αισθανθείτε το σώμα σας να λύνεται, την αναπνοή σας να γίνεται πιο εύκολη. 
• Αν έχετε σκύλο, εκμεταλλευθείτε τον: παρατείνετε την βόλτα σας κατά ένα οικοδομικό τετράγωνο, κατά μερικά επιπλέον λεπτά. Αν δεν έχετε σκύλο, υιοθετήστε: τα οφέλη από την συμβίωση με ένα κατοικίδιο είναι πολλαπλά και δεν εξαντλούνται στην σωματική δραστηριότητα.
• Μετά το μεσημεριανό φαγητό, αντί να ξαπλώσετε ή να επιστρέψετε στην δουλειά σας, βγείτε για ένα πεντάλεπτο περπάτημα. Μπορείτε, για παράδειγμα, να πάτε με τα πόδια να πάρετε τον απογευματινό σας καφέ. 
• Τα βράδια, όταν κατεβάζετε την σακούλα με τα σκουπίδια, προσπεράστε τον πλησιέστερο κάδο και πηγαίνετε στον επόμενο. 
• Αν δείτε ότι οι πρωινές διατάσεις σας βοηθούν να νιώσετε καλύτερα, μπορείτε να τις μεταφέρετε στο πάτωμα (σε ένα στρώμα γυμναστικής, μία πετσέτα θαλάσσης ή στο χαλί) και να προσθέσετε ολιγόλεπτες κινήσεις γιόγκα. Μία ακόμη καλή ιδέα είναι να εντάξετε  μία σύντομη σειρά από  διατάσεις πριν τον ύπνο: θα σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε και να κοιμηθείτε καλύτερα για να έχετε λίγο περισσότερη ενέργεια το επόμενο πρωί.
• Μετά από μία, δύο ή τρεις εβδομάδες κι αφού έχει παγιωθεί στην καθημερινότητά σας η συνήθεια της πρωινής άσκησης, ίσως προσθέσετε μερικά λεπτά και νέες ασκήσεις. Στο YouTube κυκλοφορούν βίντεο και κανάλια με όλα τα είδη γυμναστικής σε κάθε πιθανή διαβάθμιση και προτίμηση: από γιόγκα, πιλάτες και μπαλέτο, μέχρι ασκήσεις με βάρη, zumba και ΗΙΙΤ. 
• Βρείτε κάποιον που θέλει να βελτιώσει την φυσική του κατάσταση και ξεκινήστε να περπατάτε ή να βγάζετε βόλτα τα σκυλιά σας παρέα. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, υπάρχουν ομάδες αρχαρίων δρομέων ή ποδηλατών σχεδόν σε κάθε περιοχή. Μπορείτε ακόμη να γραφτείτε σε κάποιο ομαδικό μάθημα που σας αρέσει (χορός, spinning, γιόγκα κ.α.) ή να συμμετέχετε τα Σαββατοκύριακα σε ήπιες πεζοπορίες με κάποιο σωματείο. 
• Και μία τελευταία συμβουλή: επενδύστε σε κάποια όμορφα και άνετα ρούχα γυμναστικής. Σας εγγυώμαι ότι θα νιώθετε πολύ μεγαλύτερο ενθουσιασμό και κίνητρο. Ετοιμάστε τα από το προηγούμενο βράδυ και ντυθείτε αμέσως με το που ξυπνήσετε.

7. Η δύναμη της τελετουργίας

Η τελετουργία είναι το κλειδί για να εντάξετε στην καθημερινότητά σας όλες τις παραπάνω καλές συνήθειες. Η τελετουργία είναι μία αλληλουχία ενεργειών που επαναλαμβάνονται καθημερινά, συνήθως στην ίδια σειρά, ώσπου γίνονται σχεδόν μηχανικά, και προσφέρει δομή και συνοχή στην ημέρα μας. Ανεξαρτήτως του τι θα λάβει χώρα στο ενδιάμεσο, είναι στο χέρι μας να επιλέξουμε πώς θα ξεκινήσουμε και πώς θα κλείσουμε την ημέρα μας. Ίσως σας φαίνεται δύσκολο να το πιστέψετε, όμως όλα όσα κάνετε κάθε πρωί μόλις ξυπνήσετε και κάθε βράδυ πριν κοιμηθείτε έχουν την δύναμη να επηρεάσουν την ζωή σας δραματικά και μακροπρόθεσμα. 

Έναν χρόνο πριν, δεν είχα ιδέα πόσο μακριά θα έφτανα απλώς ενσωματώνοντας στην καθημερινή μου ζωή μερικά λεπτά άσκησης, περπάτημα, ένα καλό πρωινό, χρόνο για να καταγράψω τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις εκκρεμότητές μου και να προγραμματίσω την επομένη ημέρα μου, ένα κεφάλαιο από κάποιο βιβλίο. Όχι μόνο έχασα βάρος, το οποίο και δεν ξαναπήρα, αλλά βελτίωσα την διάθεσή μου, αύξησα την ενέργειά μου, έμαθα ένα σωρό καινούρια πράγματα, κατάφερα να ελέγξω το στρες στην ζωή μου. Μην υποτιμάτε, λοιπόν, τον αντίκτυπο των καθημερινών βημάτων. 

Οτιδήποτε κάνουμε ΣΗΜΕΡΑ επηρεάζει όλα μας τα ΑΥΡΙΟ. 

Κλείνω με την αυτονόητη επισήμανση ότι όλες οι παραπάνω τεχνικές δεν είναι παρά προσωρινοί επίδεσμοι και δεν απευθύνονται στην υποβόσκουσα αιτία του προβλήματος. Αν νομίζετε ότι πάσχετε από κατάθλιψη, μην διστάζετε να απευθυνθείτε σε κάποιον ψυχίατρο ή ψυχοθεραπευτή. Αν είχατε σπάσει ένα χέρι ή ένα πόδι , θα πήγατε σε ορθοπεδικό. Δεν θα καθόσασταν να κοιτάτε το ταβάνι προσπαθώντας να πείσετε τον εαυτό σας ότι  όλα είναι στο μυαλό σας κι ότι το κάταγμα θα επουλωθεί από μόνο του. Το ίδιο πάνω-κάτω κι όταν έχουμε πονόδοντο -πάμε στον οδοντίατρο. Όταν υποφέρει η ψυχή μας, γιατί πιστεύουμε τόσο αφελώς ότι με το να χώνουμε το κεφάλι στην άμμο ο πόνος θα φύγει; Αντιθέτως, το μόνο που καταφέρνουμε έτσι είναι να αναβάλλουμε το αναπόφευκτο -κι όσο περισσότερο καθυστερούμε τόσο βαθύτερα βουλιάζουμε μέσα στην τρύπα. Κανείς δεν μπορεί να αποφύγει τον συναισθηματικό μόχθο και τον πόνο. Δεν υπάρχει εύκολος δρόμος: πρέπει να περάσουμε μέσα από τον πόνο, να τον αποδεχθούμε, να παλέψουμε για την ζωή μας. 

Θα με ενδιέφερε πολύ να μάθω την δική σας εμπειρία με την κατάθλιψη. Τι σας βοήθησε; Τι σας δυσκόλεψε περισσότερο; Πώς χειριστήκατε τις μικρότερες ή μεγαλύτερες προκλήσεις της καθημερινότητας; 

Γεια-χαρά!